Toekomst

Vaak denkt men dat alleen oude, saaie mannen zich bezighouden met het verzamelen van oude ansichtkaarten, maar in werkelijkheid valt dit mee. Door de grote diversiteit aan onderwerpen, als bijvoorbeeld topografie, fantasie, auto's en treinen, trekt deze hobby vandaag de dag nog steeds een breed publiek aan. Of dit over pakweg 10 à 15 jaar nog steeds het geval zal zijn, is echter onzeker.

De populariteit van deze hobby hangt af van nieuwe aanwas. De huidige groep verzamelaars is opgegroeid met het fenomeen van berichten versturen per post en kan hier iets bij voorstellen. Door de snelle groei van de bevolking veranderen dorpen en steden snel van gezicht, terwijl veel beeldmateriaal tegenwoordig in digitale vorm makkelijk en goedkoop beschikbaar is. De verzamelaar van de toekomst kan dus minder behoefte hebben aan de fysieke vorm van beelden en de omslachtigheid hiervan. De vraag is dan ook of oude prentbriefkaarten zullen aanspreken, ook gezien de steeds grotere afstand in belevingswereld van toekomstige generaties.

Verbeterde technieken kunnen in de toekomst een nieuwe dimensie toevoegen aan de ervaring van oud beeldmateriaal. Juist de ansichtkaart kan hier een positieve rol in spelen, gezien de grote beschikbaarheid, verspreid over een lange periode.

Kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie (afgekort AI), maakt al een tijd deel uit van het dagelijks leven om complexe taken uit te voeren, waar voorheen menselijke input nodig was. Deze techniek zie je bijvoorbeeld terug in slimme auto's en beeldherkenning op een mobiele telefoon. Op het gebied van fotografie, met name 3D gaan de ontwikkelingen snel. De computer kan steeds sneller en beter 2D-beelden omzetten naar 3-D modellen voor Virtual Reality (afgekort VR) en Augmented Reality (AR). VR creëert een virtuele omgeving die volledig afgesloten is van de echte wereld en hiervoor heb je een speciale VR-headset nodig, terwijl AR digitale elementen, zoals bijvoorbeeld beelden en informatie toevoegt aan de "echte wereld". Het is dus goed voor te stellen dat in de toekomst historisch foto's als bronmateriaal gaat dienen voor VR en AR doeleinden onder de voorwaarde dat er niet gemanipuleerd is aan het beeld. Om later een goede virtuele wereld neer te zetten is het ook belangrijk om beeldmateriaal te hebben, gemaakt uit verschillende hoeken en standpunten.

Ansichtkaarten zijn bij uitstek geschikt als bronmateriaal voor VR en AR, omdat er over een lange periode miljoenen van zijn verkocht. Daarnaast worden onderwerpen als bijvoorbeeld straten of gebouwen veelal statisch weergegeven, zonder enige creativiteit of aanpassing van de fotograaf. Let er echter wel op dat, vooral in de beginperiode van de prentbriefkaart, details door retouchering mogelijk zijn aangepast om bouwwerken beter uit te laten komen en het contrast te versterken.

De toepassing van VR en AR heeft een grote invloed op de beleving van het getoonde beeld. Stel jezelf voor om als een tijdreiziger terug te gaan naar het Amsterdam van 1910. Over het Damrak loop je midden op de openbare weg tussen de koetsen en de tram richting de Kalverstraat en onderweg zie je welgestelde deftig geklede mensen die al winkelend de stad aan het verkennen zijn. In contrast hiervan zijn de mannen die hier de kost verdienen als kolenboer of als stronttonnetjesschepper. De Bijenkorf, gelegen aan het Damrak is nog in aanbouw. Aangekomen op de Dam is het tijd om even stil te staan en alles op te nemen. Een groot monument genaamd "Naatje op de Dam", valt meteen op door de slechte staat waarin het verkeerd. Jij weet dan al dat deze binnen enkele jaren zal verdwijnen.

Volgens ChatGPT

We vragen het ChatGPT GPT-4o (peildatum 21.11.2024):

Ik heb oude ansichtkaarten van een nederlands dorp. Dit zijn mooie gedetailleerde fotokaarten. Wat kan ik nu en in de toekomst doen als ik op dit fotografisch materiaal AI of kunstmatige intelligentie los laat?

Het inzetten van AI op oude ansichtkaarten biedt een breed scala aan mogelijkheden, zowel voor creatieve als praktische doeleinden. Hieronder een overzicht van wat je nu en in de toekomst met deze kaarten en AI zou kunnen doen:

• Digitalisering en Herstel
  

Restauratie: AI-tools zoals Photoshop of gespecialiseerde software (bv. Topaz Labs) kunnen beschadigde of verkleurde ansichtkaarten herstellen. Scheuren, vlekken of verkleuringen kunnen digitaal worden hersteld.
Kleuren: Zwart-witfoto’s kunnen met AI in kleur worden gezet. Dit geeft een levendig beeld van hoe het dorp er vroeger uitzag.

• Analyse en Historische Reconstructie
  

Objectherkenning: AI kan gebouwen, personen en landschappen op de kaarten analyseren en identificeren. Dit kan helpen bij het documenteren van de geschiedenis van het dorp.
Tijdlijnconstructie: Door AI-modellen te trainen met meerdere ansichtkaarten kun je een chronologische reconstructie maken van hoe het dorp zich door de tijd heeft ontwikkeld.
Geolocatie: AI kan oude beelden vergelijken met huidige satellietbeelden of stadsplattegronden om exacte locaties van gebouwen of straten te identificeren.

• Creatieve Projecten
  

Virtuele rondleiding: Met AI kun je de kaarten omzetten in 3D-modellen of een virtuele realiteit waarin mensen door het historische dorp kunnen lopen.
Geanimeerde beelden: Tools zoals DALL-E of Runway AI kunnen statische beelden tot leven brengen door beweging toe te voegen aan de kaarten (bijv. bewegende wolken, rijdende koetsen).
Kunstprojecten: AI kan stijlvariaties aanbrengen, zoals het omzetten van de foto's in schilderijen, schetsen of andere artistieke stijlen.

• Educatie en Publieksbereik
  

Historische verhalen: Combineer de kaarten met AI-gegenereerde teksten om verhalen te creëren over de mensen en gebeurtenissen van vroeger.
AR-toepassingen (Augmented Reality): Wanneer je een huidige foto van het dorp maakt, kun je AI gebruiken om een overlay te creëren die laat zien hoe het er vroeger uitzag, gebaseerd op de ansichtkaarten.
Interactieve tentoonstellingen: Door AI te integreren, kun je in musea of online platforms interactieve ervaringen aanbieden waarin bezoekers de geschiedenis van het dorp kunnen verkennen.

• Toekomstige Mogelijkheden
  

Superresolutie: Toekomstige AI-modellen kunnen de kwaliteit van de oude kaarten verder verbeteren en details zichtbaar maken die eerder onzichtbaar waren.
Genereren van nieuwe beelden: AI kan op basis van de ansichtkaarten volledig nieuwe beelden maken die fictieve scènes uit het verleden voorstellen, bijvoorbeeld een feestdag of marktdag.
Herinterpretatie van geschiedenis: Door AI-data-analyse van kaarten, documenten en foto’s te combineren, kan een rijker verhaal van het verleden worden gereconstrueerd.

• Belangrijke Overwegingen
  

Auteursrecht en eigendom: Controleer of de ansichtkaarten nog onder auteursrecht vallen voordat je deze commercieel inzet.
Authenticiteit: Wanneer je AI gebruikt om beelden te bewerken of nieuwe beelden te creëren, is het belangrijk om duidelijk te maken wat origineel is en wat gemanipuleerd.
Cultureel behoud: Samenwerken met lokale erfgoedinstellingen kan helpen om de kaarten breder toegankelijk te maken en hun historische waarde te benadrukken.

Met AI kun je dus niet alleen de ansichtkaarten tot leven brengen, maar ook bijdragen aan het behoud en het begrijpen van het culturele erfgoed van het Nederlandse dorp.

Leimuiden en omgeving	Beeldbank	Over ansichtkaarten
In oude ansichten	1. Ansichtkaarten	De postkaart
Waarde vrienden	1.1 Lokale, regionale en landelijke uitgevers	Waardebepaling
Poststempels	1.2 Plaats en straatnaam	Vraag en aanbod
Wegenkaart	1.3 Plaats en bouwwerk	Toekomst
Publicaties
	2. Overig Beeldmateriaal	Over deze website
	2.1 Oude foto's	Contact
	2.2 Filmnegatieven	Totstandkoming