|
Labels: Leeghalen Handmatige ongedaanmaking |
| (20 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| = Wonen en Gebouwen =
| |
|
| |
|
| Hieronder volgt een overzicht van onderwerpen die betrekking hebben op wonen en gebouwen in Leimuiden, Rijnsaterwoude en omgeving. De informatie is gebaseerd op diverse historische bronnen.
| |
|
| |
| == Algemene informatie ==
| |
|
| |
| === Vroegste bewoning en ontginningen ===
| |
| * Esselijkerwoude (Jacobswoude), Rijnsaterswoude en Leimuiden behoren tot de oudste ontginningen van de streek, met berichten uit 1044 en 1063.
| |
| * Bij het ontginnen werden rechthoekige blokken ("hoeven") uitgezet voor boerenwoningen en "kerkhoeven".
| |
| * Boerderijen werden gebouwd op vastere gedeelten, zoals kleiruggen of hoogten.
| |
| * De oorsprong van Woubrugge lag rond 1000 langs de Esselijke, waar een kapel en later een parochiekerk verrees. Daarna ontstond bewoning langs de Heimanswetering, de huidige dorpskern.
| |
|
| |
| === Welvaart en bedrijvigheid ===
| |
| * Leimuiden stond bekend om fraaie betimmeringen, een teken van welvaart uit landbouw, turfnering en bedrijvigheid aan de Oude Wetering.
| |
| * Aan de Westerdijk ontwikkelde zich industriële bedrijvigheid: scheepswerven, zeilmakerijen, houtwerven, zaagmolens en bouwnijverheid.
| |
|
| |
| === Bouwstijlen en architectuur ===
| |
| * Belangrijke stijlen: stucadoorgotiek (St. Jan de Doper-kerk), neogotiek, neoklassiek.
| |
| * Architect Theo Molkenboer (geboren in Leimuiden) combineerde gotische, romaanse, klassieke en barokke elementen.
| |
| * Pierre Cuypers was een groot vertegenwoordiger van de Nederlandse neogotiek.
| |
| * Huizen en boerderijen uit de vroege 20e eeuw tonen rode bakstenen, segmentbogen, rollagen, schuifvensters en mansardedaken.
| |
|
| |
| === Monumentenzorg en behoud ===
| |
| * Stichting Oud Leimuiden en Rijnsaterwoude zet zich in voor behoud van historische panden, zoals het voormalige klooster en de school "De Torenvalk".
| |
| * Er is aandacht voor "jonge rijksmonumenten" (50-150 jaar oud), waaronder boerderijen, kerken en dorpsgezichten.
| |
| * Het Monumenten Inventarisatie Project (MIP) inventariseerde bouwwerken uit 1800-1945.
| |
| * Restauratie van monumenten wordt bemoeilijkt door krimpende budgetten, maar computergestuurde technieken helpen bij onderhoud.
| |
| * De Stichting tot Behoud van het Torenuurwerk zet zich in voor torenuurwerken, vaak vergeten monumenten.
| |
|
| |
| == Specifieke gebouwen en hun geschiedenis ==
| |
|
| |
| === Kerken en pastorieën ===
| |
| * Hervormde kerk Leimuiden: oorsprong 1063, huidige kerk gebouwd 1804-1805, restauraties o.a. in 1963/1964.
| |
| * Hervormde kerk Rijnsaterwoude ("De Woudse Dom"): diverse verbouwingen sinds 1740, restauraties in de 20e eeuw.
| |
| * Rooms-katholieke kerk St. Jan de Doper (Leimuiden): gebouwd 1856, neogotisch, restauratie vanaf 1978.
| |
| * Gereformeerde kerk Leimuiden (1912, Dokter Stapenseastraat 36).
| |
| * Pastorieën: o.a. de pastorie bij de St. Jan de Doper met karakteristieke elementen.
| |
|
| |
| === Scholen en onderwijzerswoningen ===
| |
| * Basisschool "De Torenvalk" (Rijnsaterwoude), gebouwd 1853.
| |
| * Rooms-katholieke school (Leimuiden, ca. 1880), later buurtcentrum.
| |
| * Christelijke school ("School met den Bijbel", Leimuiden), gebouwd 1906.
| |
| * Katholieke lagere school Rijnsaterwoude, gesloopt 1993.
| |
| * Diverse woningwetwoningen in Rijnsaterwoude (1950-1960).
| |
|
| |
| === Molens en gemalen ===
| |
| * H. Geestmolen (Rijnsaterwoude, 1707).
| |
| * Vrouwgeestmolen (Woubrugge, 1983 vernieuwd).
| |
| * Korenmolen "De Jonge Pieter" (Leimuiden, 1772).
| |
| * Houtzaagmolen "Het Fortuijn" (Leimuiden, ca. 1736, later verplaatst naar Nieuwveen).
| |
| * Paltrokmolen "De Pauw" (1767 herbouwd).
| |
| * Diverse gemalen, o.a. Gemaal Van der Breggen (1879, Vriezenkoop).
| |
| * Dekkermolen (1909, later verplaatst naar Rijnsaterwoude).
| |
|
| |
| === Winkels en bedrijven ===
| |
| Een selectie:
| |
| * Manufacturenwinkel Pieter Rietdijk sr. (1894, Leimuiden).
| |
| * Café 'De Sportman', later slijterij.
| |
| * Kruidenierswinkels, smederijen, postkantoor (1900-1969).
| |
| * Sporthuis Balder (Leimuiden, 1964-1989).
| |
| * Koekfabriek Beuk, later supermarkt (Leimuiden, failliet 1990).
| |
| * Rijwielhandel Dolf Wallet (sinds 1960).
| |
| * Talrijke kleine bedrijven in Rijnsaterwoude, zoals maalderij "Boerenbelang", kwekerijen, smederijen, zadelmakerijen.
| |
|
| |
| === Woonhuizen en boerderijen ===
| |
| * Boerderijen langs Vriezenkoop en Oude Wetering (1875-1925).
| |
| * Voormalige boerderij Dorpsstraat 74 (ca. 1840).
| |
| * Diverse karakteristieke woonhuizen en boerderijen aan de Willem van der Veldenweg en Herenweg.
| |
| * "Het Wonderhuis" in Rijnsaterwoude, nu Bed and Breakfast.
| |
|
| |
| === Kloosters ===
| |
| * Klooster van de zusters Franciscanessen (Leimuiden, 1904, later gesloopt).
| |
| * Plannen voor een liefdesgesticht (1877).
| |
|
| |
| === Bruggen en infrastructuur ===
| |
| * Valbrug in Leimuiden (1853).
| |
| * Ophaalbrug in Bilderdam (1935).
| |
| * Ophaalbrug over de Drecht (Leimuiden, 1861, met tolrechten).
| |
|
| |
| == Bouwactiviteiten ==
| |
|
| |
| === Nieuwbouw en uitbreidingen ===
| |
| * Jaren 1960-1970: grote woningbouw in Leimuiden en Rijnsaterwoude.
| |
| * Realisatie van de wijk "Tuinderij" (Leimuiden, vanaf 1979).
| |
|
| |
| === Sloop en herbestemming ===
| |
| * Verdwenen gebouwen: o.a. klooster, Torenvalkschool en winkels in Rijnsaterwoude.
| |
| * Gemeentehuis Rijnsaterwoude verkocht en herbestemd.
| |
|
| |
| === Restauraties en onderhoud ===
| |
| * Grote restauraties aan Hervormde kerk Leimuiden en RK St. Jan de Doper.
| |
| * Restauratie torenuurwerken als gespecialiseerd vakgebied.
| |
| * Diverse renovaties van torens en kerkinterieurs.
| |